WPŁYW WITAMINY D NA REDUKCJĘ ZAKAŻEŃ DRÓG ODDECHOWYCH

 W dobie pandemii COVID-19 powraca żywe zainteresowanie poszukiwaniem substancji, które byłyby skuteczne w profilaktyce zachorowań na infekcje dróg oddechowych, a jednocześnie cechowały się dostępnością i niewysoką ceną. W tym kontekście warto wspomnieć o witaminie D. Okazuje się, że jej niski poziom we krwi towarzyszy zwiększonej zapadalności na infekcje dróg oddechowych. 

Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach. Nie jesteśmy w stanie zapewnić jej odpowiedniego poziomu jedynie z pożywienia, gdyż nawet uznawane za obfitujące w nią tłuste ryby morskie musiałyby być zjadane przez nas w ilości kilku do kilkunastu kilogramów dziennie, aby zaspokoić nasze zapotrzebowanie na ten związek chemiczny. Na szczęście ludzki organizm produkuje tę witaminę w skórze, pod wpływem promieniowania słonecznego. Następnie ze skóry wędruje ona do wątroby i nerek, gdzie następuje jej uaktywnienie. Wynikają z tego dwa fakty: po pierwsze, powinniśmy dbać o zdrowie skóry, wątroby i nerek, by umożliwić powstanie odpowiedniej ilości aktywnej witaminy D. Po drugie, w okresie letnim, gdy promienie słoneczne padają pod odpowiednim kątem w naszej szerokości geograficznej, korzystajmy z nich, eksponując choćby 20 minut dziennie przynajmniej 18% powierzchni skóry bez użycia filtrów UV. Jeśli produkcja z lata przebiega pomyślnie, zapas witaminy gromadzony jest w tkance tłuszczowej przez ok. 2 miesiące. Niestety po tym okresie, a więc najpóźniej w listopadzie czy grudniu zapasy zaczynają się wyczerpywać. W związku z tym w Polsce zaleca się profilaktyczne zażywanie preparatów witaminy D w okresie od września do maja, w ilości przynajmniej 1000 jednostek (j.) dla dzieci w wieku 1-17 lat, 2000-4000 j. dla osób dorosłych. Celem profilaktyki krzywicy u niemowląt niezależnie od pory roku należy podawać 400-600 j. dziennie. Warto byłoby też znać poziom witaminy we krwi, aby w razie jego niedoboru, zastosować dawki lecznicze, nawet do 10 000 j. dziennie przez okres miesiąca aż do ponownej kontroli. 

Po co to wszystko? Jak już wiadomo, nie tylko dla prawidłowego wzrostu i regeneracji tkanki kostnej, ale również dla poprawy kondycji układu sercowo-naczyniowego oraz dla wzmocnienia odporności. Osoby ze skrajnie niskim poziomem witaminy D częściej ulegają szczególnie zakażeniom wirusowym — a wirusy odpowiedzialne są m.in. za przeziębienie, grypę czy COVID-19. Szczególnie zależność tę obserwuje się u osób z chorobami przewlekłymi. W przypadku chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) ze skrajnie niskimi stężeniami tej witaminy we krwi udowodniono pozytywny wpływ zażywania preparatów witaminy D na zmniejszenie częstości zaostrzeń choroby. W dobie zakażeń SARS-CoV zauważono stosunkowo niską zapadalność na COVID-19 w Norwegii, gdzie nasłonecznienie jest niewielkie, ale żywność wzbogacana jest o witaminę D, a dość sporą umieralność z powodu tej choroby zauważono w słonecznych krajach śródziemnomorskich — w Hiszpanii czy Włoszech. Prowadzi się też szereg innych badań, mających na celu ocenę wpływu stosowania tych preparatów na zdrowie człowieka. 

Z pewnością samo stosowanie witaminy D nie stanowi panaceum na infekcje, ale może się okazać w tym względzie przydatne. Warto przy tym pamiętać, że wbrew obecnej kilka lat temu tendencji do łączenia witaminy D z K2, nadal nie udowodniono, by przynosiło to wymierną korzyść. Prawdopodobnie najwygodniej i dość ekonomicznie wypadają preparaty w płynie z pompką/dozownikiem, ale jeśli nie przeszkadza komuś połykanie pakowanych w większe pudełka tabletek, nic nie stoi na przeszkodzie. Proste rozwiązanie może wspomóc naszą odporność w trudnym okresie jesienno-zimowym!

LEK. MED. KRZYSZTOF KUBIAK 

źródło: Biuletyn Chronimy Zdrowie 11/2020